وبلاگ علمي آموزشي رسام

بحران مالي شيخ نشين دوبي  كه از هفته پيش با درخواست استمهال بدهي هاي خارجي شركت " دوبي ورلد"  - بزرگترين شركت دولتي امارات متحده عربي  - آغاز شده است ، روز به روز ابعاد بيشتري مي يابد و دامنه آثار منفي آن گستره بيشتري آز بازارهاي منطقه خليج فارس را در برمي گيرد .

چهارشنبه شب گذشته همزمان با آغاز تعطيلات رسمي بازارهاي عربي به مناسبت عيد سعيد قربان  اين شركت عظيم دولتي در امارات خواستار به تعويق افتادن باز پرداخت حدود 60 ميليارد دلار بدهي خود به سرمايه گذاران شد . ميزان بدهي هاي دوبي و ابوظبي با اين افتضاح مالي به حدود 184 ميليارد دلار بالغ مي شود و ناتواني اين دو امارت در باز پرداخت بدهي هاي خود نگراني شديدي را  در بورس هاي بين المللي ايجاد كرده است .

 بلافاصله پس از انتشار خبر درخواست تعويق بازپرداخت بدهي هاي امارات ،  شاخص سهام در تمامي بورسهاي آسيايي و اروپايي سقوط كرد و سرمايه گذاران خارجي در امارات متحده عربي اعلام كردند كه به سرعت دارايي هاي خود را از دوبي و ساير شيخ نشين هاي امارات خارج خواهند كرد . حتي سرمايه گذاران در ديگر كشورهاي عربي منطقه نيز اعلام كردند كه بخشي از دارايي هاي خود را به مناطق ديگر منتقل خواهند كرد تا از عواقب منفي اين بحران در امان بمانند .

با شروع فعاليت بورسهاي عربي در هفته جديد ظرف سه روز گذشته شاخص بورس ابوظبي حدود 20 درصد ، بورس دوبي حدود 17 درصد ، بورس دوحه ( قطر ) 9 درصد ، بورس كويت 8/2 درصد و بورس رياض 5/1 درصد سقوط كرده است و كارشناسان پيش بيني مي كنند فردا ( پنجشنبه ) و جمعه بر شدت افول معاملات بورسهاي عربي افزوده شود .

بروز بحران مالي اخير در دوبي حباب تصورات اقتصادي اين شيخ نشين كوچك را يكي پس از ديگري تركاند و توخالي بودن وعده هاي برنامه ريزان اين امارت را به سرمايه گذاران خارجي ثابت كرد  تا حدي كه ديروز يك سايت اينترنتي در شرق آسيا اعتراف كرد : دوبي تاوان آن را مي دهد كه سعي داشت خود را چيزي نشان دهد كه واقعا نبود .

 اين سايت اينترنتي  به نقل از سرمايه گذاران زيان ديده در امارات نوشت : دوبي از ابتدا نيز استعداد تبديل شدن به دروازه خاورميانه را نداشت .

هرچند بروز چنين پيامدي براي خوش خيالي هاي اعراب واهه نشين امارات از سالها قبل قابل پيش بيني بود ولي تبليغات اغواگرانه اماراتي ها بسياري از سرمايه هاي اقتصادي منطقه را به سمت دوبي جذب كرد كه امروز تمامي اين سرمايه ها در معرض خطر قرار دارند .

اكنون چين ، سنگاپور ، مالزي ، تايلند، اندونزي ، تايوان ، كره و ژاپن اعلام كرده اند كه به شدت نگران عواقب منفي بحران مالي دوبي و سرايت امواج آن به بورسهاي منطقه هستند و بسرعت راههاي مقابله با اين بحران جديد مالي در آسيا را طراحي خواهند كرد .

اقتصاد ما نيز اگرچه داراي پايه هاي استوار و بدون اتكا به بازارهاي پوشالي خليج فارس است ولي از اين حيث كه دوبي يكي از شركاي بزرگ تجاري ايران در منطقه به شمار مي رود ، بايد راهبردهاي مقابله با سرايت امواج منفي بحران مالي دوبي را به سرعت تدوين و اجرا كند .

 البته بحران مالي اخير در دوبي بيشتر متوجه بخش مستغلات در حاشيه خليج فارس است ولي نبايد فراموش كنيم كه دوبي در سالهاي اخير نقش يك بازار صادرات مجدد را براي محصولات توليدي ايران و نيز نقش يك مركز باز توزيع عمده كالاهاي وارداتي كشورمان را ايفا كرده است و هرگونه تزلزل در اقتصاد آن ، چنانچه به سرعت از سوي مديران اقتصادي ما مديريت نشود ، مي تواند در روند تجارت خارجي ايران خلل ساز شود .

شكي نيست كه بخش زيادي از سرمايه هاي خارجي دوبي متعلق به هموطنان ماست و بسياري از بنگاه هاي اقتصادي بزرگ و كوچك ايران داراي شعب نمايندگي و يا دفاتر تهيه و توزيع مواد اوليه در دوبي هستند .

اگر زمينه هاي انتقال سريع دارايي هاي ايرانيان مقيم دوبي به يكي از مناطق آزاد كشورمان در جنوب كشور فراهم شود ، بطور قطع بحران مالي اين شيخ نشين عرب در مرزهاي محدود آن محصور باقي مي ماند و منافع هموطنانمان به خطر نمي افتد .

اكنون بهترين فرصت براي ايجاد امنيت بيشتر و جاذبه هاي جديد سرمايه گذاري در مناطق آزاد كيش ، قشم و چابهار است تا دارايي هاي هراسان از بازار بحراني دوبي را به سمت ميهن اسلامي جذب كنيم .

حراست از سرمايه هاي ايرانيان در هر نقطه از دنيا وظيفه ملي ماست و پناه دادن به اين سرمايه هاي آواره به تقويت بنيان هاي اقتصادي ما مي انجامد .

 اين يادداشت در تاريخ ۱۱ آذر ۱۳۸۸ در صفحه ۴ روزنامه اطلاعات درج شده است