بازار شناسي قبرس
ويژگي هاي اقليمي و جغرافيايي
سرزمين قبرس، جزيره كوچكي به مساحت 9 هزار و 240 كيلومتر مربع در شمال شرق درياي مديترانه است كه محيط ساحلي آن 648 كيلومتر طول دارد.
قبرس به صورت كامل آب و هوايي مديترانه اي دارد كه تابستان هاي آن گرم و شرجي و زمستان هاي آن خنك و مرطوب است.
ارتفاع بلندترين نقطه قبرس "كوه المپوس" (Olympus) از سطح دريا يك هزار و 951 متر است.
كمبود آب شيرين و آشاميدني، بروز زلزله هاي متعدد و آلودگي صنعتي آب ها مهمترين مشكل هاي اقليمي قبرس محسوب مي شوند.
ويژگي هاي اقليمي و جغرافيايي
سرزمين قبرس، جزيره كوچكي به مساحت 9 هزار و 240 كيلومتر مربع در شمال شرق درياي مديترانه است كه محيط ساحلي آن 648 كيلومتر طول دارد.
قبرس به صورت كامل آب و هوايي مديترانه اي دارد كه تابستان هاي آن گرم و شرجي و زمستان هاي آن خنك و مرطوب است.
ارتفاع بلندترين نقطه قبرس "كوه المپوس" (Olympus) از سطح دريا يك هزار و 951 متر است.
كمبود آب شيرين و آشاميدني، بروز زلزله هاي متعدد و آلودگي صنعتي آب ها مهمترين مشكل هاي اقليمي قبرس محسوب مي شوند.
ويژگي هاي جمعيتي و فرهنگي
براساس جديدترين برآورد اين كشور 793 هزار نفر جمعيت دارد كه 5 / 19 درصد از آنها زير 14 سال، 5 / 68 درصد بين 15 تا 64 سال و 12 درصد بالاتر از 65 سال سن دارند.
نرخ رشد سالانه جمعيت قبرس هم اينك 5 / 0 درصد است و اميد به زندگي در ميان مردان اين كشور به 7 / 75 سال و در بين زنان آن به 6 / 80 سال مي رسد.
طبق جديدترين سرشماري حدود 77 درصد از ساكنان قبرس يوناني تبار و 18 درصد ترك تبار هستند. از سوي ديگر مذهب 78 درصد از مردم اين كشور مسيحي (اورتدوكس) و 18 درصد اسلام (اهل تسنن) است.
در قبرس زبان هاي يوناني، تركي و انگليسي رواج دارد و در كمترين حالت 98 درصد از مردم با سواد هستند.
ويژگي هاي سياسي و تقسيم هاي كشوري
نوع حكومت قبرس جمهوري و پايتخت آن شهر "نيكوزيا" (Nicosia) است. از ديگر شهرهاي مهم قبرس مي توان به "لارناكا" (Larnaca) ، "ليماسول" (Limassol) ، "فاماگوستا" (Famagusta)، "پافوس" (Paphos)، "پوليس" (Polis)، و "مورفو" (Morphou) اشاره كرد.
قبرس تا حدود 49 سال پيش جزو مستعمره هاي انگلستان بود. پس از استقلال اين كشور اختلاف ميان ترك تبارها و يوناني تبارهاي اين جزيره موجب شد تا ساكنان ترك تبار در بخش شمالي تمركز يابند و اين بخش را به عنوان جمهوري مستقل ترك نشين شمال قبرس نامگذاري كنند. هر چند كه اين نامگذاري و استقلال تنها از سوي تركيه به رسميت شناخته شد و ديگر كشورهاي جهان هنوز هم آن را قبول ندارند. تاسوس پاپادوپلوس رئيس جمهوري سابق قبرس يكسال و نيم پيش بر اثر سرطان ريه در بيمارستاني در نيكوزيا درگذشت و انتخابات بعدي سال پيش برگزار شد. سال 2004 مردم قبرس در يك رفراندوم رسمي به عضويت در اتحاديه اروپايي راي دادند. از سوي ديگر براساس نتايج انتخابات سال گذشته در قبرس ديميتريس كريستوفياس (Dimitris Christofias) به عنوان رئيس جمهور اين كشور برگزيده شد. در بخش ترك نشين قبرس نيز از سال 2005 محمت علي طلعت (Mehmet Ali Talat) به عنوان رئيس جمهور كنترل اوضاع را در اختيار دارد.
جالب آنكه در اين جزيره كوچك بيش از 60 حزب به صورت رسمي فعاليت سياسي دارند كه از مهمترين آنها
مي توان به حزب دمكرات، سبز، دمكراسي اروپايي، وسيال دمكرات، پيشرفت كارگر، سوسياليست، اصلاحات و آزادي، ملي گرا، قبرس نوين و جمهوري ترك تبار اشاره كرد.
قبرس علاوه بر سازمان ملل متحد و اتحاديه اروپا، بانك ترميم و توسعه اروپا، سازمان جهاني خواربار و كشاورزي، آژانس بين المللي انرژي اتمي، بانك جهاني ترميم و توسعه، سازمان جهاني هواپيمايي كشوري، اتاق بين المللي بازرگاني، صندوق بين المللي توسعه كشاورزي، صندوق بين المللي پول، سازمان بين المللي كار، سازمان بين المللي دريانوردي.
سازمان بين المللي پليس جنايي، كميته بين المللي المپيك، سازمان بين المللي مهاجرت، اتحاديه بين المللي پست، سازمان بين المللي استاندارد، اتحاديه بين المللي ارتباطات، جنبش عدم تعهد، سازمان بين المللي منع تكثير سلاح هاي شيميايي، كميسيون توسعه و تجارت ملل متحد، سازمان توسعه فرهنگي ملل متحد، كميسيون حقوق بشر ملل متحد، سازمان توسعه صنعتي ملل متحد، كنفدراسيون جهاني اتحاديه هاي كارگري، سازمان جهاني بهداشت، سازمان بين المللي مالكيت معنوي، سازمان جهاني هواشناسي، سازمان جهاني تجارت، بانك
سرمايه گذاري اروپا، سازمان بين المللي نقشه برداري دريايي، مركز مالي بين المللي، اتحاديه بين مجالس، آژانس بين المللي تضمين سرمايه گذاري هاي چندجانبه و سازمان بين المللي گردشگري عضويت دارد.
ويژگي هاي اقتصادي
جزيره كوچك قبرس منابع ارزشمند اقتصادي ندارد، اما به لحاظ آب و هواي معتدل و مناظره زيباي طبيعي ظرفيت بالايي در جذب گردشگر دارد. به همين منظور بيش از 80 درصد از توليد ناخالص داخلي قبرس شامل درآمد حاصل از فعاليت هاي گردشگري است.
ارزش توليد ناخالص داخلي قبرس در سال 2008 ميلادي به 12 / 23 ميليارد دلار رسيد. نرخ رشد اقتصاد قبرس در اين سال 6 / 3 درصد و درآمد سرانه ملي آن 29 هزار و 200 دلار بود.
قبرس 403 هزار نفر نيروي كار دارد كه 75 درصد از آنها در بخش خدمات گردشگري شاغل هستند. نرخ بيكاري قبرس در سال 2008 به 8 / 3 درصد رسيد، اما با شروع بحران مالي جهاني به طرز قابل توجهي بيكاري در قبرس افزايش يافت.
كارشناسان اقتصادي پيش بيني مي كنند به سبب كاهش فعاليت هاي گردشگري ناشي از بحران مالي جهاني، نرخ رشد اقتصاد قبرس در سال 2009 به 9 / 0 درصد كاهش يابد و ميزان بيكاري در اين كشور به حدود 10 درصد افزايش يابد.
نرخ تورم قبرس سال گذشته 1 / 5 درصد بود. اين كشور منابع ضعيفي از مس، پيريت، آزبست، گچ، نمك و سنگ مرمر دارد و صنايع آن توليدكننده مواد غذايي، مصالح ساختماني، منسوجات، مواد شيميايي، مصنوع هاي چوبي، محصول هاي فلزي، كاغذ و توليد هاي سنگي است.
قبرس ناچار است براي توليد 2 / 4 ميليارد كيلووات ساعت انرژي الكتريكي در سال و همچنين ساير نيازهاي داخلي خود روزانه حدود 58 هزار بشكه نفت خام وارد كند. از اين رو قبرس يكي از متقاضيان هميشگي نفت خام در اروپا است.
ارزش صادرات قبرس در سال 2008 به يك ميليارد و 530 ميليون دلار رسيد كه شامل سيب زميني، دارو، سيمان و پوشاك و منسوجات بود. يونان، انگلستان و آلمان مهمترين شركاي صادراتي قبرس هستند. اين كشور همچنين در سال 2008 حدود 8 ميليارد و 700 ميليون دلار كالا وارد كرد كه به صورت عمده شامل كالاهاي مصرفي، نفت خام و فرآورده هاي وابسته، انواع ماشين هاي صنعتي و تجهيزات حمل و نقل مي شد. يونان، ايتاليا، انگلستان، آلمان، رژيم اشغالگر قدس، فرانسه، چين و هلند به ترتيب مهمترين صادركنندگان كالا به قبرس هستند.
قبرس حدود 29 ميليارد دلار بدهي خارجي دارد و با توجه به بحران مالي جهاني حجم بدهي هاي بانكي اين كشور در حال افزايش است. واحد رسمي پول اين كشور كه پيش از اين پوند قبرس و لير ترك بود، از يكسال پيش به يورو تغيير يافته است.
قبرس سابقه درخشاني در فعاليت هاي دريانوردي دارد و ناوگان تجاري آن هم اكنون جزو بزرگترين ناوگان هاي كشتيراني جهان است. بيش از 860 فروند كشتي اقيانوس پيما سنگين و نيمه سنگين در ناوگان تجاري قبرس عضويت دارد كه 193 فروند از آنها كانتينربر و 295 فروند ديگر فله بر است. در ناوگان تجاري كشور نيز حدود 10 فروند كشتي با پرچم قبرس فعاليت دارد.
مناسبات اقتصادي ايران و قبرس
روابط تجاري دو كشور اگرچه همواره به شكل سنتي برقرار بوده اما هيچ گاه به ظرفيت واقعي خود نرسيده است. قبرس علاوه بر اينكه در 5 سال اخير يكي از مهمترين پايگاه هاي جذب گردشگران ايراني بوده، بخش قابل توجهي از نياز ناوگان دريايي ايران را در قاره هاي مختلف تامين كرده است. علاوه بر آن قبرس يكي از خريداران عمده نفت خام و فرآورده هاي نفتي ايران است. برخي از مواد شيميايي و كانسارهاي معدني ايران نيز همواره در قبرس تقاضاي خريد دارد.
نوشته : كامران نرجه Kamran Narjeh
اين مقاله درشماره فروردين ماه ۱۳۸۸ ماهنامه اتاق بازرگاني درج شده است .
برچسب: ،